Kruiden en Specerijen

Het verschil tussen kruiden en specerijen is moeilijk aan te geven. Kruiden zijn meestal planten uit de gematigde klimaatzones; specerijen zijn doorgaans afkomstig van uitheemse planten, struiken of bomen die van oorsprong thuishoren in tropische gebieden. Zowel kruiden als specerijen worden gebruikt om gerechten smakelijker te maken. Ze danken hun geur en smaak  aan etherische oliën en harsachtige stoffen. Een snelle verwerking (droging) is dan ook vereist, omdat smaak en geur anders snel verdwijnen. Kruiden en specerijen kunnen zowel vers als gedroogd worden gebruikt. Het woord ‘specerij’ komt van het Latijnse species dat ‘soort’ betekent. Het is een verzamelnaam voor alles wat onder de categorie (sub)tropische aromatische producten valt. In de eerste plaats zijn er de ‘pure’ specerijen, afkomstig van de zaden, knollen, vruchten of bladeren van één plantensoort. Daarnaast kennen we samengestelde specerijen, voor de bereiding waarvan vruchten, zaden, blaadjes enzovoort van vers chillende planten worden gebruikt. Peper is een pure specerij; kerrie daarentegen is samengesteld uit een aantal ingrediënten. Vondsten uit het Laat-Stenen Tijdperk, zo omstreeks 4000 v. C., tonen aan dat ook toen al specerijen werden gebruikt. In een Babylonische ‘spijkerschrift bibliotheek’ wordt al melding gemaakt van kardemom en saffraan. Zuidoost-Azië en Zuid-Amerika zijn van oudsher belangrijke specerijen gebieden. Voor-Indië stond bekend om zijn gember, geelwortel, kaneel en kardemom; China produceerde veel kassia (chinakan eel), Indonesië vooral kruidnagel s. Uit Zuid-Amerika kwamen piment, vanille en diverse soort en chilipepers. Egyptenaren, Grieken en Romeinen hebben reeds in de Oudheid specerijen gebruikt. Egyptenaren en Romeinen waren zelfs grootgebruikers. Zij gebruikten specerijen niet alleen in het voedsel, maar ook als medicijn, in parfums en als offer aan de goden. Ook waren specerijen onmisbaar voor het balsemen van mummies. De Grieken gebruikten specerijen als medicijn; bij de Romeinen gold peper zelfs enige tijd als betaalmiddel. De vraag naar specerijen heeft belangrijke ontdekkingsreizen gestimuleerd en heeft uiteindelijk geresulteerd in de ontdekking van Amerika. In de tijd van de VOC, de Vereenigde Oost-Indische Compagnie, ontstond op de Molukken zelfs een oorlog om kruidnagels.