Een broodje halfom, is belegd met pekelvlees, runderlever, witte peper en zout. Geen boter gebruiken. Een van oorsprong joods-Amsterdamse broodje. Een klassieke combinatie, twee flinke plakken gekookte lever en vier plakjes pekelvlees op een wit vloerkadetje. De vleeswaren komen van de koe en zijn volgens Joodse tradities geslacht. Een keuken, restaurant of broodjeszaak dat onder toezicht staat van het Rabbinaat mag een broodje halfom verkopen en zich een Joodse zaak noemen. Je zult dan altijd de toevoeging ORT aantreffen achter de naam van de zaak. (ORT staat voor ‘Onder Rabbinaal Toezicht’).
Is een Broodje Half Om werkelijk een Joods broodje?
Ja, halfom is Joods. Maar het is een heel verhaal. Joden eten geen varkensvlees dus zowel de lever als het pekelvlees van een broodje halfom zijn afkomstig van de koe, nooit van een varken. Maar Joden zullen ook geen orgaanvlees eten omdat dat onrein is. En daar zijn twee lezingen over. De gematigde Jood eten wel orgaanvlees, mits dit op Joodse traditionele wijze ORT, bereid is. Orthodoxe Joden eten geen orgaanvlees. Het zijn dus vaak de Joods-liberalen of de Joods-Christenen die wel orgaanvlees eten. Vlees dat afkomstig is van koosjere dieren, maar niet kocher, is geslacht is verboden. Dit verklaart dus dat een broodje halfom wel degelijk door Joden gegeten mag worden. Het broodje halfom gaat dus eeuwen terug, de Joodse broodjeszaken verkochten het al rond 1850. Bij de joodse gemeenschap in Amsterdam is een broodje pekelvlees of een broodje halfom (pekelvlees en runderlever), een echte klassieker.
Het is halfom omdat het half het een en half het ander is, bovendien staat ‘halfom’ voor Joodse humor en staat voor dat ‘het kan alle kanten uit’ kan. Het is een typisch Amsterdams broodje omdat het voor het eerst is opgedoken in Mokum en het is Joods omdat het de Joodse eigenaren van Amsterdamse broodjeszaken waren die het broodje ‘op de kaart’ zetten.
Met dank aan mokum.nl
