Lengte maximaal 60 cm (komt overeen met 5-6 kg). Rugzijde blauwzwart gemarmerd, soms naar rood neigend; onderzijde geelachtig. Het rugschild is glad, met twee paar stekels achter de ogen. Een vrij lang, robuust en scherp rostrum, met aan weerszijden 4-5 tanden. Abdomen glad, zonder kielen of groeven. Eerste paar pereopoden met opvallend grote, forse en enigszins afgeplatte scharen, die qua vorm van elkaar verschillen; de ene (meestal de linker) is in verhouding vrij smal en heeft aan de binnenzijde van de vingers en reeks fijne, scherpe tanden; de andere is iets plomper en heeft ruwe knobbels.
De Europese kreeft verschilt sterk van haar Amerikaanse en Canadese soortgenoten. De Europese kreeft is overwegend blauwpaars van kleur en bezit twee kenmerkende lang geschaarde poten. Deze geschaarde poten verschillen van elkaar. En dat is aan het uiterlijk duidelijk te zien. Kreeft heeft een smalle schaar waarmee deze zijn prooi pakt, en een dikke geknobbelde schaar waarmee deze haar prooi verpulverd. Kreeften eten voornamelijk schelpdieren zoals clams, zee-egels maar ook krab staat op het menu.
Heeft een voorkeur voor rotsbodems, tot 70 m diepte (meestal echter in zeer ondiepe kustwateren).
Voorkomen/vangst: Oostelijke Atlantische Oceaan, langs de kusten van Noord- en West-Europa, van de Lofoten tot Marokko; Middellandse Zee, met uitzondering van het oostelijke bekken. In de zomermaanden kunt u deze kreeft ook langs de Nederlandse kust aantreffen, voornamelijk in de Oosterschelde.