Een uitsmijter is een eiergerecht bestaande uit twee sneden brood en minimaal twee spiegeleieren. Het klassieke beleg hierbij is ham of kaas, maar tegenwoordig heb je vele variaties zoals met rosbief, fricandeau, spek, gemengd beleg enz.
Hoewel het woordenboek wijst op een mogelijk verband met het smijten van de eieren, lijkt het waarschijnlijker dat het hier gaat om een gerecht dat eerder aan het einde van de avond werd geserveerd, net voor sluitingstijd. Eén van de andere betekenissen van uitsmijter is immers: ‘Hetgeen aan het eind van een uitgaansavond, een feest, een gezellige bijeenkomst genuttigd. Met zo’n uitsmijter achter de kiezen, kun je er in ieder geval weer tegenaan. Eet smakelijk.
Taalkundigen zijn het er niet over eens waar de naam van dit gerecht precies vandaan komt. De eerste vermelding van het woord uitsmijter als gerecht komt uit 1899.
Genoemde verklaringen zijn o.a. het feit dat voor dit gerecht eieren snel uit de pan worden gesmeten. Dat het gerecht in Amsterdam vaak door uitsmijters (uitsmijter zijn mensen die bij de deur staan en de orde bewaken, ben je lastig dan word je eruit gesmeten) werd gegeten. Of dat het gerecht vaak werd gegeven vlak voor sluitingstijd van cafés, wanneer de keuken eigenlijk al dicht was, en dus werd gegeten vlak voor je er ‘werd uitgesmeten’. Die laatste verklaring lijkt ons persoonlijk het meest logisch.
De herkomst
De herkomst van het gerecht komt uit Duitsland, uit de regio rond Berlijn. Waar het Strammer Max wordt genoemd. Bij de Strammer Max wordt het brood in de pan geroosterd en ook de ham gebakken, waarna het ei (of de eieren) over de ham gebakken wordt. In het oorspronkelijke gerecht werd geen kaas gebruikt. Wanneer een Oosterbuur na al die pullen bier, zijn kater weg wil werken, dan bestelt hij net als bij ons gewoon een uitsmijter. Uitsmijters zijn gemeengoed in Duitsland.
Een van de simpelste keukentaken is het bakken van een ei. En als je een ei bakt en de dooier intact houdt, heb je een spiegelei, in België ook wel bekend als paardenoog. Er zijn verschillende manieren om een spiegelei te maken, we laten er drie zien.