Om aan bitterheid in bier een waarde te kunnen geven zijn er eenheden, die dit weergeven.
EBU
EBU (European Bitterness Unit) is de eenheid, bepaald door deEuropean Brewery Convention (EBC), om de bitterheid van het bier weer te geven. Eén EBU wordt gelijkgesteld met 1 milligram iso-alfazuur per liter bier.
De bitterheid van bier is vooral afhankelijk van de hoeveelheid alfazuren(en in mindere mate de bètazuren) in de gebruikte hop en de mate waarin deze wordengeïsomeriseerd tijdens het koken (hoprendement). Ook de looistoffen uit de mout en de eventuele toevoeging van kruiden kunnen een invloed hebben op de bitterheid.
Bepaling
EBU wordt bepaald door, door met behulp van iso-octaan, de iso-alfazuren uit het bier te extraheren. Daarna wordt van dit extract in een spectrofotometer, de absorptie gemeten bij 430 nm. Hoe hoger de absorptie, hoe meer iso-alfazuren.
Er zijn ook analysetechnieken, die gebruik maken van HPLC (High-performance liquid chromatography). Dit is een scheidingsmethode waarbij een oplossing onder hoge druk, tot 200 bar, door een sterk gepakte kolom wordt gepompt.
IBU
Er bestaat ook een IBU (International Bitterness Units), gedefinieerd in samenwerking met de American Society of Brewing Chemists (ASBC). Deze heeft dezelfde betekenis als de EBU, dus 1 IBU is ook 1 milligram iso-alfazuur per liter bier. IBU wordt vooral in de Verenigde Staten gebruikt.
Verschil tussen EBU en IBU
Het verschil tussen EBU en IBU zit hem in een iets andere analysemethode voor de bepaling van de hoeveelheid iso-alfazuur. Dit kan in theorie leiden tot iets kleinere waarden voor de EBU in vergelijking met IBU.
HBU
De eenheid HBU (Homebrew Bittering Units) kom je nog wel eens tegen in oude Amerikaanse recepten. Deze wordt bepaald door de formule:
HBU = h * a
daarbij is,
h | De hoeveelheid hop in gr |
a | Alfazuurgehalte in % |
Deze eenheid is erg beperkt in gebruik, omdat het bijvoorbeeld geen rekening houdt met het hoprendement.
Smaak en bitterheid
Of een bier bitter smaakt door hop, hangt van meer factoren af, dan alleen maar de hoeveelheid gebruikte bitterhop en EBU’s. Een regel is, hoe zwaarder het bier, hoe meer EBU’s er nodig zijn. Het kan dus zijn, dat een Imperial Russian Stout met 50 EBU minder bitter kan smaken dan een Pale Ale met 30 EBU. Kijk bij Biertypen hoe het zit met de verschillende bitterheden.
De limiet voor bitterheid is ongeveer 100 EBU. Er zijn bieren met een berekende bitterheid van meer dan 100 EBU, maar uit laboratorium analyses, blijkt dat ze lager dan 100 EBU.