Sappige, twee- of meerhokkige vruchten, die naar vorm rond, grofrond, peervormig of enigszins hoekig of geribd zijn. De meeste ronde tomaten bevatten binnenin, tussen de zaadlijsten, een geleiachtige substantie waarin de zaden gebed liggen. Grofronde vruchten zijn doorgaans iets vleziger; het vlezigst zijn de veel grotere, geribde vleestomaten. De intensiteit van de roodkleuring is afhankelijk van de temperatuur tijdens het rijpen. Naast de rode zijn er ook gele, roze en witte tomaten. De rijpe vrucht is dan wel gezond, maar dit is in tegenstelling tot de rest van de plant, die giftig is: de plant hoort tot het geslacht nachtschade, waartoe ook aardappelen en aubergines behoren.
Tomaten zijn oorspronkelijk afkomstig uit Zuid-Amerika, maar verspreidden zich snel over Europa na de introductie door Spaanse ontdekkingsreizigers in de 16e eeuw.
De gifstof in deze plant heet tomatine. Het is een glycoalkaloïde. De stof wordt door de plant geproduceerd als afweerstof tegen allerlei ziekteverwekkers en is ook giftig voor de mens. Bij het rijpen van de vrucht verdwijnt de gifstof hieruit, hierdoor wordt de vrucht eetbaar maar ook gevoeliger voor schimmels en bacteriën.
Gezondheidsvoordelen
Tomaten zitten boordevol voedingsstoffen. Ze bevatten weinig calorieën en zijn rijk aan vitamine C, kalium en antioxidanten, vooral lycopeen, dat in verband wordt gebracht met een verminderd risico op hartaandoeningen en bepaalde vormen van kanker. Lycopeen is beter opneembaar door het lichaam wanneer de tomaat verhit wordt, wat betekent dat tomatensaus of gebakken tomaten zelfs gezonder kunnen zijn dan rauwe.
Soorten tomaten
Er zijn talloze variëteiten, elk met een eigen smaak, textuur en gebruik. Enkele van de meest populaire soorten zijn:
- Trostomaten: Groeien in clusters en hebben een stevige textuur, ideaal voor salades.
- Cherrytomaten: Klein, zoet en perfect als snack of in salades.
- Roma-tomaten (of pruimtomaten): Vleziger en minder sappig, ideaal voor sauzen.
- Coeur de Boeuf: Een grote, geribbelde tomaat met een intense smaak, perfect voor het grillen.
Oorsprong: Peru, Chili en Acuador.
Op deze link vindt u een groot aantal klassieke recepten waarbij tomaat gebruikt wordt.
- Ronde, gele tomaat (Gouden Koningin)
- Tomaat van ‘Roma’-type
- Gele vleestomaat (Oranjezon)
- Tomaat van ‘tussentype’
- Rode vleestomaat
- Cherry tomaatjes
- Snoeptomaten
- The Yellow Brandywine tomaat
- Datterini-cherry pruim tomaat
Hoeveelheid per
100 g 100 g |
Energie (kcal) 17 |
Vet 0,2 g | |
Verzadigd 0 g | |
Meervoudig onverzadigd 0,1 g | |
Enkelvoudig onverzadigd 0 g | |
Cholesterol 0 mg | |
Natrium 5 mg | |
Kalium 237 mg | |
Koolhydraten 3,9 g | |
Voedingsvezels 1,2 g | |
Suikers 2,6 g | |
Eiwitten 0,9 g |
Vitamine A | 833 IU | Vitamine C | 13,7 mg |
Calcium | 10 mg | IJzer | 0,3 mg |
Vitamine D | 0 IU | Vitamine B6 | 0,1 mg |
Vitamine B12 | 0 µg | Magnesium | 11 mg |