In het laatste decennium van de 19e eeuw was de maatschappij sterk gekenmerkt door mannelijke exclusiviteit, met herenclubs in Saratoga Springs, nabij New York. Die een prominente rol speelden in het sociale leven. In deze omgeving werd een culinaire meesterwerk geboren: de clubsandwich, ook wel liefkozend de clubhuis-sandwich genoemd.
Het verhaal begint in het statige Saratoga Club House, waar de heren van die tijd samenkwamen voor vermaak, werk, en zakelijke transacties. De exclusiviteit van deze clubs vereiste dat er altijd een restaurantservice beschikbaar was. Zodat de leden konden genieten van maaltijden zonder hun heilige domein te verlaten. De heren brachten hier hun dagen door. Onderhandelend over zakelijke deals en deelnemend aan belangrijke economische en politieke bijeenkomsten in de privacy van de club.
Graaf John Montagu
Een intrigerende toevoeging aan dit verhaal komt van de Britse graaf John Montagu, ook wel bekend als de 4e graaf van Sandwich. Gedreven door zijn passie voor gokken, bracht Montagu vele uren door in de clubs. Om zijn tijd te maximaliseren en het gokken niet te onderbreken, vroeg hij regelmatig om een simpele maar voedzame snack: twee sneetjes brood met vlees, kaas en rauwkost ertussen. Deze eenvoudige lekkernij werd zo vaak door hem gekozen dat het de bijnaam ‘sandwich’ kreeg, naar de graaf zelf.
Hoewel Montagu vaak wordt geassocieerd met de oorspronkelijke sandwich. Blijft het exacte recept en de oorsprong van de clubsandwich een mysterie. Waarom wordt het vlees slechts tot de helft van het brood gesneden? Waarom ligt de tomaat alleen op de helft van het vlees? En waar komt dat derde sneetje brood vandaan? Deze vragen dragen bij aan de mystiek en aantrekkingskracht van dit iconische gerecht.
De clubsandwich verspreidde zich snel via de netwerken van exclusieve herenclubs. Waar het werd geprezen als een smaakvol en vullend gerecht. Hoewel het idee van de sandwich de naam van graaf Montagu draagt. Blijft de oorsprong van de clubsandwich omgeven door intriges en een rijke geschiedenis. Het is een tijdloos culinaire creatie die de tand des tijds heeft doorstaan en tot op de dag van vandaag wordt gewaardeerd.
Het “vroegst gepubliceerde recept” voor een clubsandwich dat vaak wordt aangehaald, is het Good Housekeeping Everyday Cook Book uit 1903.
