De laatste tientallen jaren is de Duitse wijn enorm in kwaliteit vooruitgegaan wat vooral te danken is aan de terugkeer van hoogwaardige druivensoorten. Veel van de beste producenten houden zich niet langer aan de bepalingen, zodat ze hun wijn flexibel kunnen maken. Door het hele land creëerden toonaangevende wijnbouwers in de jaren 90 onofficiële classificaties. De Duitse wijnwet dateert uit 1971 en is niet populair bij wijnliefhebbers, omdat hij zeer verwarrend is. De wijn wordt in klassen ingedeeld naargelang de aanwezige hoeveelheid suiker in de druif bij de oogst. De classificatie is immers gebaseerd op het principe dat de rijpheid van de druif een aanduiding is van kwaliteit en dat alleen de betere wijngaarden en wijnbouwers in goede jaren de rijpere druiven produceren.
Classificatie
Tafelwein: Dit is de onderste ladder
Landwein: Ietsje beter, vergelijkbaar met de Vin Du Pays in Frankrijk
Qualitätswein bestimmte Anbaugebiete (QbA): bevat uiteenlopende alledaagdse Duitse wijnen. Jong te drinken
Qualitätswein mit Prädikat (QmP). Deze categorie zorgt voor verwarring. Er zijn 6 Prädikatniveau’s, waarbij ieder niveau staat voor een bepaalde hoeveelheid suiker in de druif
Qualitätswein garantierten Ursprung (QbU): Kwaliteitswijn met garantie op herkomst, garandeert dat 100% van de druiven afkomstig is van het op etiket vermelde gebied.
Qualitätswein mit Prädikat (QmP)
Kabinett: Heeft het laagste suikergehalte, meestal droge of halfdroge wijn met een natuurlijk laag alcoholgehalte
Spätlese: Betekent ‘laat geplukt’ en is rijpe en rijkere wijn, soms droog en zelden meer dan halfdroog
Auslese: Betekent ‘geselecteerd’. Deze term selectie slaat op het feit dat ze gemaakt zijn van zeer rijpe en streng uitgeselecteerde druiventroessen. Afhankelijk van het wijnjaar, wat edeltrot hebben en dus wat zoeter zijn.
Beerenauslese: De wijnen worden echt zoet. De term Beerenauslese betekent ‘geselecteerde bessen’, de druiven worden individueel en manueel op edelrot geselecteerd worden waardoor ze duur en zeldzaam zijn.
Trockenbeerenauslese: Zeer zoete, lang houdbare wijnen die uitsluitend met door edelrot geschrompelde druiven gemaakt worden. De plukker heeft soms een dag nodig om voldoende druiven te oogsten om 1 fles te produceren. Kan jarenlang bewaard worden
Eiswein: Ook zoete wijn, afkomstig door bevriezing. De druiven worden ‘s ochtends geplukt bij -6°C of nog lager, wanneer het water in de druiven bevroren is. Het sap wordt uit de druiven geperst, bevat daardoor geen druppel water waardoor het zeer geconcentreerd en erg zoet is. Zeer dure wijn.
Een Auslese is niet vanzelfsprekend beter dan een Kabinett. Dit is afhankelijk van de wijnbouwer en de druivensoort. Daarom zijn de wijnbouwers tegen dit systeem en besloten enkelen om uitsluitend QmP wijnen te produceren. De QbA- wijnen werden geschrapt en alle wijnen die niet het niveau van Kabinett haalden als tabelwein verkocht. Sommige maken gebruik van de vrijheid van de laagste categorie om te experimenteren met nieuw eiken vaten om de wijn te laten rijpen. De autoriteiten keuren de smaak va nieuw eiken vaten af bij QbA en QmP wijnen.Veel wijnbouwers nemen afstand van de wildgroei aan dorps-en wijngaardnamen en verkopen de wijn onder de naam van het eigen bedrijf.
Kwaliteitswijnstreken
Duitsland kent 13 kwaliteitswijnstreken (regio’s): Ahr, Mittelrhein, Moezel-Saar-Ruwer, Rheingau, Nahe, Rheinhessen, Pfalz, Hessissche Bergstrasse, Franken, Württemberg, Baden, Saale-Unstrut en Sachsen. De laatste 2 liggen in het voormalige Oost-Duitsland.
De regio’s worden onderverdeeld in Bereiche (subregio’s) die op hun beurt onderverdeeld zijn in 150 Grosslagen (groep wijngaarden). Een wijngaard in een Grosslage is een Einzellage. In Duitsland zijn de meeste wijngaarden verdeeld over meerdere producenten. Particulier bezit is zeldzaam.